Na obecny rok patrzymy z perspektywy minionego trudnego w wielu wymiarach 2020 roku. To także perspektywa inwestorów, którzy analizują reakcje startupów – szczególnie w zakresie modelu biznesowego i strategii rozwoju – na obostrzenia oraz skutki pandemii w średnim oraz długim okresie.
Polskie startupy w 2020 roku, czyli zupełnie nowa sytuacja.
Dane analityczne są umiarkowanie optymistyczne i potwierdzają umiejętność szybkiego reagowania na zewnętrzne, także niesprzyjające okoliczności. W raporcie „Polskie Startupy 2020. COVID Edition Startup Poland, Warszawa 2020” wskazano, że „ponad jedna czwarta firm zmieniła model biznesowy, widząc nowe szanse w pandemii. (…). Jak piszą autorzy, „na 14% badanych przez nas startupów wpłynęła bardzo negatywnie, a na 25% – raczej negatywnie. Ten zróżnicowany wpływ pandemii na działalność startupów wynika przede wszystkim z ich produktów – w innej sytuacji są startupy oferujące przykładowo rozwiązania z obszaru telemedycyny, w innej startupy współpracujące z branżą turystyczną czy mające ofertę fizycznych produktów niepowiązanych z obszarem zdrowia” – podkreślają eksperci. Rok 2021, po lekcji roku 2020, może być dużo bardziej obiecujący, zwłaszcza, że startupy mają ambitne plany.
Przyszłość dzieje się dziś, czyli, w co inwestować?
Na podstawie naszych analiz i bieżących obserwacji można zakładać, że inwestorzy będą w większym stopniu przyglądać się startupom w sektorach innowacyjnych technologii cyfrowych, bezpieczeństwa, biotechnologii, medycyny czy też tzw. technologii zielonych. Wynika to m.in. z mniejszego wpływu obostrzeń na te sektory, przeniesienia istotnej części działalności do sfery cyfrowej, a także z widocznych procesów transformacji energetycznej i wzrostu świadomości ekologicznej oraz znaczenia zielonej energii. Z oczywistych powodów w czasach przyspieszonej rewolucji cyfrowej ogromne znaczenie – i potencjał inwestycyjny – zyskują wszelkie obszary szeroko rozumianej transformacji cyfrowej ze szczególnym uwzględnieniem nowych i innowacyjnych rozwiązań w zakresie: transmisji danych, rozwiązań chmurowych (cloud), sztucznej inteligencji (AI), obliczeń dużej wydajności (HPC), czy generalnie z zakresu cyberbezpieczeństwa. Słowem, w rok 2021 wchodzimy z dużymi nadziejami na pozytywne trendy gospodarcze i kapitałowe, których beneficjentami będą także polskie ambitne i innowacyjne firmy. I co najważniejsze, otwiera się dla niech wiele nowych ścieżek pozyskania inwestycji.
Środki czekają, czyli jak skorzystać ze środków publicznych i szukać prywatnych?
Dynamicznie rozwijający się w Polsce ekosystem wsparcia innowacyjności współtworzą akceleratory lokalne i zagraniczne, platformy startowe PARP, Fundusze BRIdge Alfa (NCBR), Fundusze VC, Fundusze w ramach programów PFR Ventures i program Szybka Ścieżka w NCBR. Zapraszam również do NCBR Investment Fund ASI S.A. (NIF), który jako ko-inwestycyjny Fundusz venture capital staje się ważnym ogniwem ekosystemu inwestycyjnego w Polsce. Nasz Fundusz specjalizuje się w inwestycjach w małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), będących w fazie wzrostu lub ekspansji i komercjalizujących wyniki prac badawczo-rozwojowych (B+R+I). Nasz budżet inwestycyjny to 700 mln zł, a wartość pojedynczej inwestycji wynosi 3-64 mln zł. Zakładamy, że wspólnie z Funduszami Partnerskimi będziemy mogli tę kwotę podwoić, czyli wspólnie dysponujemy kapitałem, który ma szansę wejść na rynek na poziomie 1 miliard 400 milionów złotych.
Stawiamy na polskie B+R, czyli szerokie pole działania.
Nie mamy zdefiniowanych obszarów, w które chcemy inwestować. Oznacza to, że pole do inwestycji jest bardzo duże. Kluczowe dla nas jest, aby przedsięwzięcia charakteryzowały się polskim pierwiastkiem oraz miały element badań i rozwoju, a także duży potencjał rozwojowy. Koncentrujemy się na start-upach, ale nie w początkowej fazie, tylko w fazie ich wzrostu i ekspansji. Mówimy zatem o kolejnych rundach inwestycyjnych na dalszy rozwój. W napływających do nas projektach obserwujemy bardzo duży rozstrzał tematyczny i zachęcamy podmioty z wielu obszarów do przesyłania swoich propozycji inwestycyjnych (www.nifasi.pl). Wspólnie z naszymi funduszami partnerskimi będziemy je dokładnie analizować. Szczególnie gorąco zapraszamy do współpracy firmy, które są już w fazie rozmów z funduszami na rynku i potrzebują dodatkowych środków do uzupełnienia i realizacji projektu.
Gdzie są słabości na rynku, czyli tylko słowo o ryzykach.
Nie możemy oczywiście zapominać o identyfikowanych barierach i realnych ryzykach. Należy bowiem stwierdzić, że w Polsce mamy stosunkowo mało przedsiębiorstw wyróżniających się bardzo dużym potencjałem rozwojowym, mogących konkurować na rynku globalnym. Wiele z nich jest w procesie poszukiwania środków na dalszy rozwój poprzez pozyskiwanie nowych inwestorów w kolejnych rundach inwestycyjnych. Natomiast z nowymi projektami nie jest tak prosto i to jest pole do zaadresowania na wielu poziomach. Ponadto, na rynku inwestycyjnym jest obecnie sporo pieniędzy publicznych, natomiast bardzo ważne jest zainteresowanie inwestycjami VC również kapitału prywatnego, czyli działanie bez tzw. pomocy publicznej. Jak wynika z danych, ponad 60% inwestycji rynku Venture Capital (VC) za miniony rok, to inwestycje, w których były pieniądze publiczne i to pomimo, że jest to bardzo agresywny oraz wysoce skomercjalizowany rynek. Budowanie rynku VC w Polsce cały czas trwa i obecnie wchodzi on w fazę szybkiego wzrostu. Wartość samego rynku VC w 2019 wyniosła ponad miliard złotych, a w 2020 ponad 2 miliardy złotych.
Zapraszamy do współpracy, aby rok 2021 był jeszcze lepszy!
Krzysztof Szubert, Prezes Zarządu NCBR Investment Fund ASI S.A. (NIF)